Her işe besmele ile başla

Hacı Bayram-ı Veli'nin halifesi Fatih Sultan Mehmed'in hocası, devrinin tanınmış evliyâsı, âlim, tabib ve şâir olan Akşemseddin hazretlerinin nasihatlarını dinlediniz mi?

Eminim ki, çoğunuz böylesi nasihatların muhatabı olmamışsınızdır. Öyle ise gelin bu güzel insanı önce kısaca tanıyalım, sonra da nasihatlarına muhatap olalım:

Akşemseddin'in asıl adı Şemseddin Mehmed'dir. 1389'da Şam'da doğmuştur. Soyu Hz. Ebubekir (r.a.)'e dayanır. Babası şeyh Hamza (k.s.) keramet sahibi büyük bir zattı. Akşemseddin hazretleri aklın semeresi olan ilim tahsilini yapmış kalbin meyvesi olan irfan tahsiline de büyük arzu duyuyordu. Bundan dolayı 25 yaşlarında Hacı Bayram Veli'ye intisap etmişti. Böylece Halveti Tarikatı'nın usulleriyle yetişmişti. Halvet, tek başına bir köşeye çekilip sadece ibadet ve zikir ile meşgul olma yolu ile Melâmilik yolunu benimsemektir.

Akşemseddin hazretleri öyle zamanlar olmuştur ki, yedi gün boyunca bir kaşık sirke ile idare etmiştir. Bu riyazetleri sebebiyle yüzü bembeyaz olmuş ve Akşemseddin adını almıştır.

Akşemseddin'e göre, günaha girmemek kadar diğer insanları günaha sokmamak da önemlidir. Şöhret, ateşten bir gömlektir. Bundan dolayı şöhretinin yayıldığı yerden Akşemseddin hemen başka bir yere hicret etmiştir.

Ankara'dan, Beypazarı'na oradan İskilip'teki Evlâk köyüne bir müddet sonra da Bolu/Göynük ilçesine hicret etmiş, Göynük'te medfundur. Akşemseddin Fatih Sultan Mehmed'in hocası, İstanbul'un mânevi Fatihi, Eyyûb Sultan Hazretleri'nin kabrinin kâşifi, Allah (c.c.)'nün dostudur. Kendisi miladi 1459'da Göynük'te dârı beka eyledi. Ruhaniyeti himmet ve tasarrufu devam etmektedir.

Akşemseddin hazretlerinin nasihatlerinden derlediğimiz bir bölümü istifadenize arzediyoruz, O, diyor ki:

* Her işe besmele ile başla.

* Her zaman temizliğe dikkat et.

* Daima iyiliği âdet edin.

* Sâlih amel işle.

* Tembel olma.

* Namaz kılmaya önemle devam et.

* Gecenin tamamını uyku ile geçirme. Çok uyumak kazancın azalmasına sebep olur.

* Seher vakti Kur'ân okumaya çalış.

* Nimetlere şükür, belâlardan sabredenlerden ol.

* Kendini başkalarına övme, hiçbir şeyinle övünme.

* Cünüpken yemek yemek keder ve gam sebebi olur.

* Ekmeği ve helvayı soğuk ye.

* Başkasında olanlara haset etme.

* Senden yaşlı, mevkice yüksek olanın önünde yürüme.

* Yalan söyleme, kimseye iftira etme, gıybet etme.

* Çok koku sürmek ve çok ekşili yemek insanı yıpratır, yorar.

* Ananı, babanı muhtaç bırakma.

* Tırnağınla dişlerini, kurcalama.

* Belden aşağı giydiklerini ayakta giyme.

* Zamanın kıymetini bil.

* Akılli isen yalnız yolculuğa çıkma.

* Nâmehreme bakma, harama bakma gaflet verir.

* Kimsenin kalbini kırıp, viran eyleme.

* Edepli, mütevâzi ve cömert ol.

* Bir evde yalnız başına yatmaktan ve kalmaktan sakın.

* Yatağa çıplak yatmayı alışkanlık hâline getirmeyesin.

* Gece gibi sırları gizle.

* Evini temiz tut misafirlerine ve yakınlarına aç.

* Senden hoşlanmayana yaklaşmaya çalışma.

* Kimsenin iyi olmayan taraflarını ortaya sayıp dökme.

* Bakılması yasak olan kişilere bakma.

* Başkalarına sevgide ve saygıda bulun.

* Dünya nimetlerine sahip olduğunda bunlar itikadını zayıflatmasın, duygularını köreltmesin.

* Veli, insanlardan gelen sıkıntılara tahammül edip katlanan kimsedir. O, toprak gibidir. Toprağa her türlü kötü şey atılır. Fakat topraktan hep güzel şeyler biter.

Mevlüt ÖZCAN

Yorumlar